Każdy z nas dostaje na skrzynkę odbiorczą setki, a nawet tysiące niechcianych maili z różnych stron, od różnych firm, z którymi nie mamy nic wspólnego. Spam od samego początku istnienia jest czymś negatywnym.
Co to jest spam? Jaka jest jego historia? Jaką pełni funkcję? Odpowiadamy!
Co to jest spam?
Według definicji spam to niechciane wiadomości elektroniczne. Najczęściej spam jest dostarczany za pomocą maili, ale również komunikatorów i SMS-ów. Zazwyczaj jest wysyłany do wielu osób. Założeniem spamu jest rozsyłanie jednakowej treści zazwyczaj o charakterze handlowym do nieznanych sobie osób czego finalnym efektem ma być sprzedaż lub udostępnienie danych, które potem mogą być wykorzystane na naszą niekorzyść.
Ogólnie rzecz biorąc, spam to:
- wiadomość, której treść nie jest zależna od odbiorcy,
- wiadomość z ofertą, która jest korzystna wyłącznie dla nadawcy,
- wiadomość wysłana bez pozwolenia odbiorcy.
Spam można podzielić na:
- UBE (Unsolicited Bulk Email) – maile o charakterze niekomercyjnym, między innymi apele organizacji charytatywnych, ostrzeżenia o wirusach, programy partii politycznych.
- UCE (Unsolicited Commercial Email) – maile z ofertami handlowymi, reklamy.
Poza reklamami różnych usług, czy wiadomości od organizacji możemy spotkać się z próbami wyłudzeń:
- Spadek – dostajemy wiadomość od prawnika, że daleki krewny, który był miliarderem, zmarł oraz jesteśmy jego jedyną rodziną. Prawnik zachęca nas do opłacenia kosztów notarialnych oraz operacyjnych.
- Wygrana na loterii – w mailu o treści “wygrałeś milion” znajduje się link przekierowujący rzekomo do oficjalnej strony sponsora nagrody. Tak naprawdę po kliknięciu w link na urządzeniu zostaje zainstalowany trojan szukający informacji o naszym koncie bankowym.
- Kurier– historia podobna do opisanej powyżej. Wyłudzacz podszywa się pod kuriera jednej ze znanych firm oraz przesyła fałszywy numer przesyłki i hiperłącze. Następnie na naszym komputerze jest instalowany wirus.
- Bank – fałszywa wiadomość z banku. W treści jest prośba o podanie hasła do konta.
Spam najczęściej pochodzi ze Stanów Zjednoczonych (15%). Kolejnymi państwami są: Brazylia (11%), Turcja (5,2%), Indie (5%), Korea Południowa (4,7%), Polska (4,1%), Chiny (4,1%), Hiszpania, Rosja, Włochy, Argentyna oraz Wietnam.
Krótka historia
Spam istnieje od początku wynalezienia sieci komputerowej. Pierwsza zauważona masowa wiadomość w historii została wysłana pierwszego maja 1978 roku przez Einara Stefferuda. Korzystał z dostępu do zbioru adresów sieci ARPANET. Wysłał około tysiąc maili z zaproszeniem na swoje urodziny. Einar dostał wiele złośliwych oraz dowcipnych odpowiedzi, które zablokowały twarde dyski na serwerze pierwszego spamera.
Natomiast pierwszy reklamowy masowy mail został wysłany równo rok i dwa dni później przez Gary’ego Thuerk’a. Była to reklama minikomputerów marki Digital Equipment Corp.. Firma zaprosiła wszystkich użytkowników ARPANET mieszkających na Zachodnim Wybrzeżu w Stanach Zjednoczonych na prezentację produktów.
Określenie “spam” weszło w życie w latach osiemdziesiątych. Pierwotnie było to określenie graczy online, którzy zamiast skupić się na rozgrywce, wysyłali bezsensowne wiadomości, w celu blokowania serwerów.
Spam swoją nazwę zawdzięcza twórczości Monty Pythona oraz konserwie mięsnej. Jest to skrót od wyrażenia Shoulder Pork and Ham, czyli nazwa sprzedawanej mielonki wieprzowej w konserwie. Powstanie nazwy wiąże się z jednym ze skeczy Pythona.
W 1994 roku w świat ruszył pierwszy gigantyczny spam o charakterze komercyjnym. Laurence Canter oraz Martha Siegel z Phoenix w stanie Arizona – właściciele firmy adwokackiej rozesłali do wielu grup Usenetu ofertę usług w zakresie wypełniania formularzy loterii wizowej. Rzecz jasna wiadomości spotkały się z negatywną reakcją użytkowników.
Czy spam jest legalny?
Według polskiego prawa przekazywanie ofert handlowej drogą elektroniczną bez zgody użytkownika jest nieuczciwą konkurencją. Przewidziana jest za to kara grzywny do nawet pięciu tysięcy złotych.
Jak chronić się przed spamem?
Niestety nie da się zablokować spamu. Wiele skrzynek mailowych ma dedykowany folder na takie wiadomości, lecz niestety nie każda tam trafia. Nie ma stuprocentowo skutecznego sposobu na uniknięcie spamu. Większość spamu jest na szczęście nieszkodliwa, jednak należy być zawsze ostrożnym.
Otrzymując wiadomość od nieznanego nadawcy, nie powinno się wchodzić w podejrzane linki, otwierać załączników (zwłaszcza w formatach zip. oraz rar.), a przede wszystkim nie wolno na nią odpowiadać.
W przypadkach, kiedy spam jest wysyłany w takiej ilości, że zakłóca nam normalną pracę oraz korzystanie z urządzenia przysługuje nam prawo do złożenia zbiorowego pozwu wraz z innymi użytkownikami narażonymi na niepożądane wiadomości. Przykładowo w Ohio w Stanach Zjednoczonych klienci otrzymujący spam mogą liczyć na odszkodowanie o kwocie do pięćdziesięciu tysięcy dolarów, dzięki czemu w tym regionie ograniczono wysyłanie takich wiadomości do minimum.
Należy również pamiętać, żeby nie podawać naszego adresu mailowego na niezweryfikowanych stronach. Wiesz już, czym jest spam i jak nie zostawać jego ofiarom. Zachowaj ostrożność i czytaj dokładnie otrzymane wiadomości.