W czasie wakacji pogoda zawsze jest piękna, dlatego każdy z nas szuka ochłody. Właśnie dlatego spora część z nas postanawia wyjechać nad nasze polskie morze. W czasie pływanie wielu osobom zdarza się przypadkiem nabrać nieco słonej wody w usta. Jednak skąd sól znalazła się w morzach i oceanach? Przekonajmy się!
Dlaczego morze jest słone?
Mało kto wie, jednak gdyby wydobyć sól, która zawarta jest we wszystkich wodach całego świata oraz pokryć nią wszystkie lądy to utworzona warstwa miałaby imponującą grubość aż 150 metrów. Jakim cudem tak wiele soli znalazło się na Ziemi? Przez setki lat naukowcy opracowywali wiele teorii, których celem było wyjaśnienie tego zjawiska. Do jakich wniosków doszli?
Twierdzili, że sól była niesiona przez rzeki oraz wypłukiwana przez deszcze. Jednak dlaczego jej objętość stale się zwiększała? Uważali, że było to spowodowane wszechobecnym parowaniem. Rzeczywistość jest jednak zupełnie inna, a przełomowe odkrycie miało miejsce całkiem niedawno, gdyż dopiero w XVIII wieku. Czego wtedy dowiedziono? W tamtym okresie próbki wody, która pochodziła z wielu mórz, zostały dokładnie przebadane.
Dzięki takiemu porównaniu możliwe było stwierdzenie, że mimo tego, że stopień zasolenia wód jest różny, to charakteryzują się one dokładnie tym samym składem chemicznym. W związku z tym postawiono hipotezę, że woda, jaka powstała na ziemi już od samego początku była słona.
Właśnie dlatego jej pochodzenie musiało być wulkaniczne, gdyż chlorowodór, jaki zawarty jest w gazach wulkanicznych, rozpuszczał się w pierwszych oceanach na ziemi. Później poprzez reagowanie z metalami łączył się w konkretne chlorki, które były odpowiedzialne za słony smak wody. Nie możemy jednak zapomnieć, że to jedna z wielu hipotez.
Czy morska woda zamarza?
Zasolona woda morska charakteryzuje się nieco niższą temperaturą zamarzania niż jej słodki odpowiednik. W przypadku, gdy stopień zasolenia będzie wynosił około 35%o woda zamarznie, dopiero kiedy temperatura spadnie 2 stopni poniżej zera. Co więcej, dopiero w tym momencie będziemy mogli dostrzec pierwsze kryształki lodu. W jakim momencie jednak słona woda zamarza całkowicie? Możemy samodzielnie przeprowadzić eksperyment, który będzie polegał na umieszczeniu butelki ze słoną wodą w zamrażarce. Zamarznie ona, kiedy temperatura będzie wynosiła około -30˚C.
Warto również wspomnieć, że kiedy do tego dojdzie, będziemy mogli zauważyć bardzo małe kapsułki słonej wody. Po upływie kilku chwil woda pochodząca z kapsułek zostanie odsączona, co będzie skutkowało osłodzeniem całości. Nie możemy zapomnieć o tym, że wraz ze wzrostem zasolenia wody, proces jej zamarzania będzie po prostu dłuższy. Za przykład może posłużyć nam Morze Bałtyckie, którego zasolenie wynosi od 2 do 12%o. To niezbyt wiele, dlatego nasze polskie morze uważane jest za półsłone.
Gdzie możemy spotkać się z najbardziej zasolonym morzem na świecie?
Będzie to pogranicze Jordanii oraz Izraela, gdzie zlokalizowane jest Morze Martwe, które na dobrą sprawę jest jeziorem. Miejsce to jest naprawdę niesamowite, gdyż im większe jest zasolenie wody, tym łatwiej w niej pływać. W związku z tym utonięcie w Morzu Martwym jest naprawdę bardzo trudne. Dlaczego? Oczywiście dlatego, że po wejściu do tego akwenu woda sama będzie nas unosiła. Jak to możliwe? Litr zwykłej oraz czystej wody waży około jednego kilograma, jednak dokładnie tam sama ilość wody, lecz takiej, która jest osolona do nasycenia to już 1,4 kg. Skutkuje to tym, że ciało człowieka jest znacznie lżejsze od wody, jaka je wypiera.
Jak ryby radzą sobie ze słoną wodą?
Wszyscy doskonale wiemy, że w oceanach oraz morzach całego świata żyją setki gatunków zwierząt. Dlaczego spora liczba stworzeń stale pije słoną wodę i ma się dobrze? Przede wszystkim dlatego, aby zachować stosunkowo niską koncentrację soli w środku. Nadmiar soli nie pozostaje w wewnętrznych płynach, lecz zostaje wydzielany w formie słonego śluzu. Właśnie dlatego przełożenie morskiej ryby do słodkiej wody skutkowałoby jej utonięciem! Jak to możliwe?
Osmotyczny mechanizm ryby rozpocznie napełnienia komórek sporą ilością wody, co doprowadzi do rozerwania tkanek oraz oczywiście śmierci. Co się stanie, jeśli rybę słodkowodną przeniesiemy do morza? Powodem jej śmierci będzie wysuszenie organizmu. Mechanizm osmotyczny będzie tracił wodę przez komórki, co skutkuje zgonem. Nie możemy jednak zapomnieć, że istnieją stworzenia, które świetnie radzą sobie w zmiennym otoczeniu. O jakich zwierzętach mowa? Są to węgorze, czy też łososie, a także wiele ciekawych mieszkańców wód.